„Gramatyka w przekładzie” (2022)
dr Łukasz Wiraszka (red)
Tematem przewodnim tomu jest znaczenie gramatyki w przekładzie interlingwalnym, a jego celem – ukazanie znaczeniotwórczej funkcji elementów gramatycznych w tekście źródłowym i jego przekładzie z perspektywy językoznawstwa kognitywnego. Wprowadzający rozdział teoretyczny przedstawia sformułowaną przez Ronalda Langackera tezę o symbolicznej naturze środków gramatycznych oraz przybliża podstawowe instrumentarium stworzonej przez niego teorii języka, jaką jest gramatyka kognitywna. Zasadniczą część pracy stanowią jednak napisane przez adeptów przekładu i przekładoznawstwa praktyczne studia, ukazujące słuszność tezy Langackera poprzez zastosowanie aparatu pojęciowego gramatyki kognitywnej w analizie konkretnych zjawisk i problemów tłumaczeniowych.
Książka pokazuje, że zastosowanie niełatwej teorii gramatyki kognitywnej w wyjaśnianiu zjawisk przekładowych przynosi wymierne korzyści w procesie kształcenia przyszłych tłumaczy, rozwija ich zdolności zniuansowanego rozumienia tekstu źródłowego (bez względu na jego typ) oraz wpływa korzystnie na jakość sporządzanych przekładów i ich ocenę. Zaprezentowane w pracy studia uczą krytycznego i kreatywnego myślenia, ukazują, w jakim zakresie podejmowane przez tłumacza decyzje translatorskie są uwarunkowane indywidualnie. Tom będzie cenną pomocą w dydaktyce przekładu na studiach filologicznych.
Z recenzji dr hab. Ewy Daty-Bukowskiej, prof. UJ
„Oczyma duszy...” (2019)
dr Olga Mastela
Prezentowana monografia to oryginalne studium polskiej recepcji Zimowej opowieści Williama Shakespeare’a, wzbogacające polską szekspirologię, badania historycznoliterackie, historycznokulturowe i przekładoznawcze dotyczące przekładów literackich w Polsce i ich funkcjonowania w polskim polisystemie kulturowym. Dzięki nieustannemu przywoływaniu kontekstów polskich i zagranicznych Olga Mastela nie tylko bada recepcję Zimowej opowieści, ale także ukazuje polską kulturę inteligencką oraz jej naukowy i kulturalny wkład w przetrwanie między innymi okresu zaborów, w którym systematycznie niszczono polskość we wszystkich jej odmianach.
Badając przekłady, autorka przyjmuje stanowisko deskrypcyjne, unika ocen, odwołuje się natomiast do odniesień interpretacyjnych i kulturowych. Jej omówienia charakterystycznych cech i konsekwencji wyborów tłumaczy bazują na szerokiej wiedzy przekładoznawczej. Połączenie warsztatu przekładoznawczego z rzetelną orientacją w zagadnieniach literaturoznawczych w ogóle, a w zagadnieniach dotyczących twórczości i języka Shakespeare’a w szczególności, dało bardzo ciekawy, pouczający i nowatorski wgląd w „polskiego” Shakespeare’a.
Z recenzji prof. dr hab. Marty Gibińskiej
Verbook. Zeszyt ćwiczeń do nauki języków obcych cz. I i II (2019-2020)
mgr Eliza Illukiewicz
Verbook to nowatorski materiał pomocniczy do nauki słownictwa języka obcego na poziomie podstawowym. W myśl nowoczesnego modelu nauczania Autorka stawia na autonomiczność ucznia w procesie uczenia się. Zakres słownictwa części pierwszej oraz drugiej „Zeszytu ćwiczeń do nauki słówek języków obcych. Verbook” przedstawiony za pomocą ilustracji został oparty o podstawę programową przedmiotu język obcy nowożytny na poziomie podstawowym (matura podstawowa) oraz odpowiada zakresowi słownictwa na poziomie A1 i A2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. Verbook może być wykorzystany zarówno przez nauczycieli, uczniów, samouków, jak i maturzystów oraz osoby przygotowujące się do certyfikatów językowych na poziomie podstawowym.
Conceptual Blending in Early Christian Discourse A Cognitive Linguistic Analysis of Pastoral Metaphors in Patristic Literature (2018)
dr hab. Aleksander Gomola, prof. UJ
Monografia jest analizą językoznawczo-kognitywną metafory Kościoła jako trzody w epoce patrystycznej (I–V w.) czyli w okresie najbardziej dynamicznego rozwoju języka chrześcijaństwa. Udowadnia, iż pozornie prosta metafora Kościoła jako trzody stanowiła w rzeczywistości wyrafinowane narzędzie konceptualizacyjne wykorzystywane przez autorów wczesnochrześcijańskich do generowania szeregu nowatorskich pojęć, znaczeń i sensów niezbędnych w rozwoju doktryny wczesnochrześcijańskiej i w praktyce Kościoła pierwszych wieków.
Link do książki:
https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783110582970/html
Recenzje w czasopismach zagranicznych:
https://przeklad.filg.uj.edu.pl/documents/2205554/0/Recenzja+Vigiliae+Christianae/5c541136-4b51-4be0-833c-6ee5a603f584
https://przeklad.filg.uj.edu.pl/documents/2205554/0/Recenzja+Review+of+Biblical+Literature/870a70fd-8689-4d63-bb83-274785f338c1
https://przeklad.filg.uj.edu.pl/documents/2205554/0/Recenzja+Theologische+Revue+Westf%C3%A4lische+Wilhelms-Universit%C3%A4t/dbb75701-afa2-4cdd-9310-b31b433675a7
Proces decyzyjny tłumacza (2016)
dr hab. Maria Piotrowska prof. UJ
Proces decyzyjny tłumacza jest pierwszym na rynku polskim metodycznym kompendium z dziedziny pedagogiki przekładu, które w sposób nowoczesny i całościowy ujmuje zagadnienia dotyczące kształcenia tłumaczy. Metodyka nauczania przekładu przedstawiona jest jako subdyscyplina przekładoznawstwa, a kluczowa koncepcja tłumaczenia strategicznego stanowi fundament teoretyczny przy omówieniu istotnych zagadnień metodycznych: typów kształcenia, celów edukacyjnych, specjalizacji oraz kompetencji tłumacza. Książka poszerza horyzonty metodyczne i jest skierowana do wszystkich czytelników zainteresowanych edukacją tłumacza − zarówno początkujących, jak i doświadczonych nauczycieli przekładu, jego teoretyków i praktyków.
CALL for Openness (2016)
dr Mariusz Marczak, dr hab. Jarosław Krajka (red.)
W niniejszym tomie omówiono rozmaite wymiary otwartości w odniesieniu do edukacji wspomaganej technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Poszczególne rozdziały autorstwa badaczy i nauczycieli akademickich przedstawiają szereg przykładów, jak otwartość przekłada się na konkretne rozwiązania dydaktyczne. Omawiane przykłady obejmują zastosowania oprogramowania typu open source, innowacyjne technologie edukacyjne, metody i techniki nauczania i uczenia się, a także płynące z ich wykorzystania korzyści dla poznawczego, behawioralnego i metakognitywnego rozwoju nauczycieli i uczniów.
Kategoria punktu widzenia w przekładzie ustnym z perspektywy językoznawstwa kognitywnego. W relacji język polski – język angielski (2015)
dr Łukasz Wiraszka
Książka stanowi próbę ukazania szeregu zjawisk semantycznych, które wspólnie określić można mianem zmian – czy też przesunięć – punktu widzenia osoby mówiącej, przez pryzmat aparatu pojęciowego, jaki oferuje językoznawstwo kognitywne, na materiale przekładu ustnego. Analiza licznych autentycznych przykładów z tłumaczeń w parze języków polski–angielski pozwala autorowi wskazać kilka interesujących regularności i zależności w ramach relacji między tłumaczeniem konsekutywnym a symultanicznym, a także zaoferować implikacje dla dydaktyki przekładu ustnego.
Communication and Information Technology in (Intercultural) Language Teaching (2013)
dr Mariusz Marczak
Temat książki wychodzi naprzeciw aktualnym międzynarodowym trendom w nauczaniu języków obcych. Z jednej strony, Autor omawia koncepcję i sposoby realizacji podejścia interkulturowego do nauczania języków obcych. Z drugiej strony, analizuje okoliczności, w jakich technologie informacyjno- komunikacyjne mogą być wykorzystywane na zajęciach języka angielskiego jako języka obcego. Zarówno nauczanie interkulturowe, jak i komputerowo wspomagana nauka języka zalecane są w krajowych i międzynarodowych dokumentach edukacyjnych w Europie, USA i Azji, a także wspierane przez organizacje międzynarodowe, w tym Radę Europy i UNESCO. Niniejsza książka stanowi pionierską próbę ustalenia roli technologii informacyjno-komunikacyjnych w nauczaniu języka angielskiego i kultury w polskim systemie edukacji. Jednak instrumenty badawcze wykorzystane w obu modułach badawczych mogą mieć również zastosowanie w badaniach dotyczących innych systemów edukacji na całym świecie, a uzyskane wyniki mogą mieć istotne implikacje dla komputerowo wspomaganej edukacji językowej w kontekście międzynarodowym. Wyniki badań rzucają światło na szeroki zakres zagadnień związanych z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych na zajęciach języków obcych. Ponadto oferują autorom materiałów dydaktycznych oraz nauczycielom języka angielskiego listę kryteriów pozwalających ocenić obecność składników interkulturowych w oprogramowaniu CALL.
Kultura živog jezika (2012)
dr Katarzyna Liber-Kwiecińska, mgr Slavica Prpa
Niniejsza książka dedykowana jest wszystkim, którzy pragną lepiej poznać kulturę żywego języka serbskiego. Zawarte w niej autorskie nagrania oraz aktualne teksty o charakterze naukowym, prawnym, prasowym i użytkowym mają na celu poszerzenie lingwistycznych, socjolingwistycznych i pragmatycznych kompetencji komunikacyjnych i kulturowych. Założeniem autorek było stworzenie nowatorskiego połączenia nagrań i tekstów, które zaprezentują współczesny stan języka serbskiego za pomocą nowej, aktualnej leksyki, terminologii specjalistycznej oraz specyfiki kulturowej wpisanej w rytuały komunikacyjne Serbów.Konstrukcja książki podzielonej na sześć głównych rozdziałów umożliwia lekturę stopniującą poziom trudności tekstów. Również podział każdego z rozdziałów na konkretne zakresy tematyczne ułatwi Czytelnikowi wybór interesującej go dziedziny życia oraz zaprezentowanie jej w różnych rejestrach stylistycznych i na określonym poziomie kompetencji językowej.
